Шахтадағы апаттар: оларды тергеу әдістемесін жоспарлау мен қалыптастырудың кейбір ерекшеліктері

Шахтадағы апаттарға байланысты қылмыстық істерді тергеуді жоспарлау тергеу жұмысын тиімді ұйымдастыруда шешуші рөл атқарады. Бұл оқиғаның мән-жайын жедел, объективті және жан-жақты анық тауға ықпал етеді, сонымен қатар ұйымдастырушылық және бірінші кезектегі тергеу шараларының оңтайлы жиынтығын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл тәсіл мыналарды қамтиды: тергеу міндеттерін дереу тұжырымдау; қылмыстық сипаттағы апат себептерінің нұсқаларын ұсыну және тексеру; оларды тексерудің әдістері мен тактикасын әзірлеу; ғылыми-техникалық құралдар мен ұтымды тактикалық шешімдерді кеңінен қолдану. Жұмыста жоспар құру кезінде қажетті тергеу әрекеттерінің алгоритмін құруға; тау-кен техникалық сараптамасын жүргізу ерекшелігіне; шахта басшылығы мен инженерлік-техникалық персонал өкілдерінен жауап алуға ерекше назар аударылады. Жүргізілген талдау негізінде авторлар тау-кен кәсіпорындарындағы апаттарды тергеу әдістерін жетілдіру және жоспарлау бойынша нақты шараларды ұсынады.

1. В Казахстане рабочие калечатся в три раза чаще, чем в Европе. URL: https://kz.kursiv.media/2022-01-29/v-kazakhstane-rabochie-kalechatsya-na-proizvodstve-v-tri-raza-chasche-chem/

2. Смаилов А. Более двух тысяч работников ежегодно получают производственные травмы в Казахстане. URL: https://sozmedia.kz/26160/

3. Луговская Н. Смертность на казахстанских предприятиях растет. URL: https://alau.kz/smertnostna-kazahstanskih-predprijatijah-rastet/

4. Отсутствие нормативно-правовой базы тормозит расследование уголовных дел по фактам гибели людей в угольных шахтах. URL: https://kaztag.kz/ru/news/otsutstvie-normativno-pravovoy-bazy-tormozitrassledovanie-ugolovnykh-del-po-faktam-gibeli-lyudey-v-ugolnykh-shakhtakh-politsiya

5. Сергеев О.Д. Типовая криминалистическая характеристика преступных нарушений правил безопасности при ведении горных работ (ст. 216 УК РФ) и ее значение для расследования данного вида преступлений // Концептуальные основы современной криминалистики: теория и практика. Материалы международной научно-практической конференции. – Минск: БГУ, 2019. – С. 127–129.

6. Приказ министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 404. Правила проведения расследования и уче та аварий и инцидентов на опасных производственных объектах, технического расследования случаев утрат взрывчатых веществ и изделий на их основе. URL: https://www.gov.kz/uploads/2021/8/31/3d6518681acfd699b6d8690625506bd6_original.70422.pdf.

7. Голик А.С., Зубарева В.А., Апальков А.С., Журавлев Р.П. Средства коллективной защиты шахте ров и горноспасателей в аварийных условиях шахт. Безопасность труда в промышленности. – 2013. – № 1. – С. 16–19.

8. Аверин В.О. К вопросу о судебной горной экспертизе // Вестник Научного центра по безопасности работ в угольной промышленности. – 2020. – № 3 – С. 66–69.

9. Курленя М.В. Взрывы метана на высокопроизводительных участках угольных шахт и причины их возникновения // Физико-технические проблемы разработки полезных ископаемых. – 2017. – № 5. – С. 71–78.

10. Белкин Р.С. Криминалистика: проблемы сегодняшнего дня. Злободневные вопросы российской криминалистики. – М.: Издательство НОРМА, 2001. – 240 с.

11. Рязанова Н.В. Тактика допроса очевидцев экстремальных событий. Автореферат дис. канд. юрид. наук: 12.00.09. – Санкт-Петербург, 2008. – 45 с.

12. Jeanne Darc Manik, A. Rachmad Budiono, Prija Djatmika, Nyoman Nurjaya. Investigation of Criminal Acts in Mining of Minerals and Coal by Investigators Civil Servant // Journal of Law, Policy and Globalization. 2017. Vol. 61. P. 91–97.

13. Sergeev O., Safargalieva O., Volgin Yu. Inspection of the Scene at the Initial Stage of the Investigation of Criminal Violations of Safety Rules during Mining // E3S Web of Conferences. 2021, no. 278, p. 02007. URL: https://doi.org/10.1051/e3sconf/202127802007SDEMR-2021