Қазақстанда медиацияның дамыту мәселелері

Мақалада дауларды шешудің баламалы әдісі ретінде Қазақстандағы медиация институтын құқықтық реттеу мәселелері талқыланып, талданады. Сондай-ақ медиация туралы заңның орындалу барысы және осы заңғатенгізілген өзгерістер қарастырылады. Медиация арқылы дауласушы тараптар үшінші бейтарап медиатордың қатысуымен өзара қолайлы шешімге келе алады. Мақаланы жазу барысында осы тақырыпқа қатысты көптеген шетелдік және отандық ғалымдардың ғылыми-теориялық және әдістемелік еңбектеріне терең шолу жасалып, медиацияның институт ретіндегі ерекшеліктері талданды. Мақалада автор Қазақстандағы медиация институтының дамуын шетелдік тәжірибемен салыстырған. Сонымен қатар, автор Қазақстан Республикасында медиацияны ұйымдастырудың артықшылықтары мен кемшіліктерін, сондай-ақ ерекшеліктерін талдады. Сондай-ақ, медиацияның қолданылу аясын кеңейтуге кедергі келтіретін мәселелер атап өтілді. Атап айтқанда, медиация институты туралы ақпараттың жоқтығы, осыған байланысты халықтың сенімсіздігі, сондай-ақ кәсіби медиаторлардың жетіспеушілігі медиацияның дамуын шектейтін негізгі факторлар болып табылады. Мақала соңында автордың айтуынша, медиация институтының дамуына жол ашу мақсатында аталған мәселелерді шешу жолдары ұсынылды. 

1. Закон Республики Казахстан «О медиации» от 28 января 2011 года № 401-IV // Казахстанская правда. – 2011. – № 42–43.

2. Закон Республики Казахстан «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам медиации» от 28 января 2011 года № 402-IV // Казахстанская правда. – 2011. – № 42–43.

3. Закон Республики Казахстан «О ратификации Конвенции Организации Объединенных Наций о международных мировых соглашениях, достигнутых в результате медиации» от 25 апреля 2022 года № 116-VII ЗРК // Казахстанская правда. – 2022. – № 78(29705).

4. Бесемер X. Медиация. Посредничество в конфликтах / Перевод с нем. Н.В. Маловой «Духовное познание». – Калуга, 2004. – 176 с.

5. Рехсон С.Н., Сулейменова Н.О. Основы медиации в Республике Казахстан. Учебное пособие. – Алматы: Университет «Туран», 2019. – 232 с.

6. Послание Главы государства Касым-Жомарта Токаева народу Казахстана. 1 сентября 2020 г. Казахстан в новой реальности: время действий. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/K2000002020

7. Юристы рассказали о причинах низких темпов развития медиации в Казахстане. 17.11.2021 г. URL: https://www.zakon.kz/sovety/5091129-yuristy-rasskazali-o-prichinah-nizkih.html

8. Каратаев И.А. Актуальные проблемы процедуры медиации в России и пути их решения // Материалы V Междунар. научной. конф. «Актуальные проблемы права». (г. Москва, декабрь 2016 г.). – М.: Буки-Веди, 2016. – С. 74–77.

9. Дячук М.И. Проблемы и перспективы развития медиации в Республике Казахстан // Наука и жизнь Казахстана. – 2017. – № 3/2(47). – C. 63–66. URL: https://nauka-zan.kz/jurnal/category/2017

10. Ковалева Т. Закон о медиации не работает в Казахстане // Zakon.kz, 11 октября 2018 г. URL: https://www.zakon.kz/4941117-zakon-o-mediatsii-ne-rabotaet-v.html

11. Постановление Правительства Республики Казахстан «Об утверждении Экономической политики на среднесрочный период» от 5 апреля 2023 года № 275. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/ P2300000275#z411