Цифрландыру жағдайында салық заңнамасын жетілдіру

Бұл мақалада цифрландыру жағдайында салық заңнамасын трансформациялау аспектілері қарастырылады. Шет елдердің тәжірибесі, салықтық ынталандырудың негізгі нысандары зерделенеді, олардың әсер ету мүмкіндіктері көрсетіледі және бұл ретте салық тетігінің жаңа бағыттарын құру қажеттілігі айқындалады. Мемлекеттің салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігі оның мемлекеттік шығыстарды қаржыландыру мақсатында бюджеттік жүйеге салық төлемдерінің толық және үздіксіз түсуін қамтамасыз ету қабілетімен айқындалады. Салықтар кез-келген мемлекеттің экономикалық тұрақтылығының маңызды шарттарының бірі болып табылады, өйткені кез-келген елдің салық жүйесі мемлекеттің әлеуметтік – экономикалық функцияларын ғана емес, сонымен бірге жалпы экономикалық реттеу жүйесін басқарудың маңызды құралдарының бірі болып табылады. Салық салу әрқашан мемлекеттің өмір сүруінің қажетті шарты, экономикалық саясатының маңызды құралы болды және болып қала береді, экономикалық бәсекеге қабілеттілікті арттыруға ықпал етеді және фискалдық егемендікті жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Салық заңнамасы құқықтың қарқынды дамып келе жатқан саласы болып табылады. Бұл таңқаларлық емес, себебі салық заңнамасы салық салу мәселелерінде елдің саясатын көрсетеді және сәйкесінше қоғамның даму кезеңіне байланысты өзгеретін аталған саладағы қоғамның басымдықтарын көрсетеді. Осылайша, әлемде болып жатқан өзгерістерге сәйкес, салық заңнамасын цифрландыру жағдайында жетілдіруге бағытталған шаралар кешені қарастырылады.

1. Dijck J. Governing digital societies: Private platforms, public values. Computer Law & Security Review // The International Journal of Technology Law and Practice. 2020. No. 36. Article 105377. URL: https://doi.org/10.1016/j.clsr.2019.105377

2. Neumanna R., Holmana J., Almb J. Globalization and tax policy // North American Journal of Economics and Finance. 2009. No. 20(2). Р. 193–211. URL: https://doi.org/10.1016/j.najef.2009.02.001

3. Cheng W., Brandi C. Governing digital trade – a new role for the WTO // Briefing Paper. 2019. No. 6 Bonn: Deutsches Institut für Entwicklungspolitik (DIE). URL: https://doi.org/10.23661/bp6.2019

4. James D. Anti-development impacts of tax-related provisions in proposed rules on digital trade in the WTO // Development. 2019. No. 62. Р. 58–65. URL: https://doi.org/10.1057/s41301-019-00205-4

5. Порохов Е.В. Цифровизация и налоговое право // Вестник Института законодательства и правовой информации РК. – 2020. – № 1(59). – С. 311–316.

6. Kирова E.A. и др. Трансформация налоговой системы России в условиях становления цифровой экономики // Вестник университета. – 2019. – № 7. – С. 118–124.

7. Гулькова Е.Л. и др. Налоговые вызовы цифровой экономики // Вестник ГУУ. – 2019. – № 4. – С. 89–95.

8. Harnessing the digital economy for developing countries. URL: https://www.oecdilibrary.org/development/harnessing-thedigital-economy-for-developing-countries_4adffb24-en

9. OECD library / Tax challenges arising from digitalisation – interim report 2018: inclusive framework on beps. URL: https://dx.doi.org/10.1787/9789264293083-en

10. Forbes Insights: Global Taxation is Going Digital: Here’s How to Prepare. URL: https://www.forbes.com/sites/insights-sovos/2019/04/18/global-taxation-is-going-digital-hereshow-to-prepare