Қазақстандағы білім беру саласындағы басқару органдарының жауапкершілігінің мәселелері

Білім беру саласы әлеуметтік сала болғандықтан ондағы заңнаманың орындалуы барлық қоғам мүшелеріне әсер етуі білім беру саласындағы жапкершіліктің орындалуына байланысты. Білім беру саласын басқару органдарының салғырттығы мен заңнаманы сақтамауы, немесе заң нормаларын бұзушылыққа баруының жиі болуы осы саладағы жауапкершілікке заң нормасының қаншалықты құқықтық реттелгендігін аңғартып отыр. Білім беру саласындаосы саланы басқарушылардың құқықтық нормаларды сақтауы, оның нормаларын жүзеге асырумен, қолдану көрсеткіштері көптеген мәселелерді туындатады. Заңнаманың негізгі мақсаты білім беру саласындағы құқықтық бұзушылықтарды болдырмау, жолын кесу, алдын алу, және құқық бұзушылық бола қалғанда оған міндетті түрде жауаптылыққа тартылатындығын алдын ала ескерту болып табылады. Қолданыстағы Білім туралы, Ғылым туралы және Педагогтардың мәртебесі туралы заңнамаларды білім беру саласын басқару органдарының құқықтық жауапкершілігі көрсетілмеген. Олар Әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодексте және Қылмыстық кодекстерде ғана санкцияланған. Сондықтанда болар арнай заңнамалардағы жауаптылықтың нақты көрсетілмеуі осы саладағы құқықбұзушылықтарды түбегейлі тежемелеуге қауқарсыздық танытып отырғаны. Автор «Білім беру саласында жасалып жататын құқық бұзу әрекеттеріне дұрыс ден қою мақсатында білім берудің түрлі деңгейлерінде және түрлі білім беру мекемелерінде болуы мүмкін құқық бұзушылықтардың құрамын, түрлерін неғұрлым нақты, барынша айқын және сараланған түрде анықтап алған жөн. Оқыту процесін регламенттейтін нормаларды бұзумен, оқыту процесінің барлық қатысушыларының құқықтары мен заңды мүдделеріне қысым жасаумен және оларды бұзумен байланысты бұзушылықтардың барлығы қамтылуға тиіс.» – деген пікір білдіреді.

1. Ломакина В.Ф., Хаманева Н.Н. Юридическая ответственность государственных служащих: правовое регулирование дисциплинарной ответственности // Государство и право. – 2016. – № 9. – С. 13–14.

2. Фаткуллин Ф.Н., Фаткуллин Ф.Ф. Основы учения о праве и государстве: учебное пособие / Под ред. Н.Х. Сафиуллина, 2012. – С. 159.

3. Лазарев В.В. Общая теория права и государства: учебник / Под. ред. В.В. Лазарева. – 3-е изд., перераб. и доп. – М.: Юрист, 2016. – 520 с.

4. Лазарев В.В. Теория государства и права: хрестоматия в 2 т. / В.В. Лазарев, С.В. Липень. – М.: Юрист, 2015. – Т. 2. – 604 с.

5. Абдулаев М.И. Теория государства и права: учебник для высших учебных заведений / М.И. Абдулаев. – М.: Финансовый контроль, 2014. – 410 с.

6. Алексеев С.С. Теория государства и права / Алексеев С.С., Архипов С.И. и другие // Общая теория права [электронный ресурс] – Электрон.дан. и прогр. (2 мб) – М., 2012. – 496 с.

7. Баранов В.М. Система права, система законодательства и правовая система / Баранов В.М., Паленина С.В.: Учебное пособие, 2011. – 215 с.

8. Бондарев А.С. Юридическая ответственность и безответственность – стороны правовой культуры и антикультуры субъектов права. – Санкт- Петербург: Юридический центр Пресс (Р. Асланов), 2014. – 185 с.

9. Борисов Г.А. Теория государства и права: учебник для высших учебных заведений / Г.А. Борисов. – Белгород: Изд-во БелГУ, 2013. – 292 с.

10. Вабищев С.С. Гражданское право. Особенная часть / Вабищев С.С., Маньковский И.А.: учебное пособие. – 2-е изд., изм. и доп.: Молодежное, 2016. – 228 с.

11. Ветрова Г.Н. Уголовно – процессуальная ответственность / Отв. Ред. А.М. Ларин. – М.: Наука, 2010. – 111 с.

12. Самощенко И.С. Ответственность по советскому законодательству / И.С. Самощенко, М.Х. Фарукшин [электронный ресурс] – Электрон.дан. и прогр. (3 мб). – М.

13. Сырых В.М Теория государства и права: учебник для вузов / В.М. Сырых. – 4-е изд., стер. – М.: ЗАО Юстицинфрм, 2013. – 704 с.

14. Айдархан Д.С. Уголовная ответственность юридических лиц / Д.С. Айдархан // А. Мырзахметов атындағы Көкшетау университетінің хабаршысы. – 2016. – № 3. – С. 144–149.

15. Байсалова Г.Т. Специфика административной ответственности в системе юридической ответственности / Г.Т. Байсалова // ҚазҰУ хабаршысы. Заң сериясы. – 2015. – № 4. – С. 92–97.

16. Шайгалиев М.Г. Юридическая ответственность: проблемы теории и практики: Автореф. дисс. на соиск. учен. степ. канд. юрид. наук / Шайгалиев М.Г. – Алматы, 2006. – 25 с.