Мақалада жер құқығының жекелеген институты ретіндегі жер сервитуты мәселесі қарастырылған. Жер сервитутының пайда болу тарихынан бастап қазіргі күнге дейінгі даму негіздері мен құқықтық алғышарттары көрсетілген. Сонымен қатар Қазақстан Республикасындағы жер сервитутының құқықтық мәселелері қарастырылған, жер қатынастары саласындағы сервитуттың түсінігі мен түрлерін олардың ерекшеліктерін ұлттық заңнамалармен ТМД елдерінің заңнамаларына салыстырмалы талдау жүргізілген. Тақырыпты зерттеу барысында жалпы және жеке ғылыми әдістер қолданылды. Осы тақырып аясындағы жасалынған жеке тұ жырымдар жер құқығы саласындағы заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізудің тәжірибе лік маңыздылығын арттырады.

Мақала виртуалды өзара әрекеттесудің қажетті атрибуты және тауарлар мен қызметтерді бірлесіп тұтыну саласындағы цифрлық сенімділіктің маңызды көрсеткішін, цифрлық беделдің құқықтық аспектілерін зерттеуге арналған. Жаңа технологияларды дамыту контекстіндегі беделдің мәні мен маңыздылығын талдау, пайдаланушылардың беделін қалыптастыру және бекіту үшін заманауи онлайн қызметтердің қолданатын әдістерін зерттеу негізінде цифрлық технологияларды тану орындылығы туралы пікір айтылады. Бедел – дербес құндылық және мүліктік қатынастардың болжамды объектісі. Құқықтық қатынастарға қатысушыны даралау құралы ретінде жеке брендті құрудағы цифрлық беделдің рөліне де назар аударылады. Нәтижесінде заңнаманы дамыту бағыттары айқындалады, оның ішіне рейтингтік жүйелерді біріздендіру, сондай-ақ цифрлық қызметтер пайдаланушылардың беделін қалыптастыру және бағалау үшін пайдаланатын басқа тетіктер: құқықтық режимнің цифрлық беделінің барабар мәнін құру, беделді құрайтын ақпаратты сақтау, беру және пайдаланудың тиімді құралдарын жасау және т.б. кіреді.

Мақалада мемлекетіміздегі зияткерлік меншік құқықтарына қатысты дауларды шешуде медиация рә сімін қолдануға байланысты туындайтын негізгі мәселелер қарастырылады. Осы саладағы медиация рәсімінің құқық қолдану практикасының негізгі көкейкесті мәселелер жүйесі анықталды. Авторлық және зияткерлік меншік құқықтарына қатысты дауларды шешу бойынша Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымының (ДЗМҰ) тәжірибесі қарастырылады. Медиацияны қолданудың ұлттық және халықаралық деңгейдегі шетелдік тәжірибесі ішінара салыстырмалы түрде зерттелінеді. Мақалада құқықтық қорғаудың сот жүйесіне балама әдіс-тәсілдерін қолдана отырып, зияткерлік меншік және авторлық құқықтарды қорғау жөніндегі ҚРның Жоғарғы сотының жылдық есептік мерзімдегі сандық статистикасы ұсынылған. Салаарлық азаматтық заңнамамен қатар, салалық заңда белгіленген зияткерлік меншік құқықтар мен соған байланысты авторлық құқықтарды қорғау нысандары және қорғаудың баламалы тәсілдері мақала мазмұнында қарастырылады.

Мақалада азаматтардың жеке өмірін құқықтық реттеуге талдау жасалады, бұл қазіргі заманғы интернет-ресурстарды кеңейтуге байланысты ашық болып келеді. Бұл мәселенің Қазақстан Республикасында да, Ресейде де өзектілігі біздің зерттеу тақырыбындағы сот дауларының өсіп келе жатқан көлемімен расталды. Біздің зерттеуіміздің негізгі мақсаты цифрлық технологияларды, атап айтқанда Интернет желісін кеңейту кезінде жеке өмірге қатысты ақпаратпен байланысты адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарын ашу болып табылады. Авторлар ақпарат бостандығы мен Интернет желісіндегі жеке өмірдің құпиясын қамтамасыз ету құқығын байланыстыруға тырысты. Авторлар алған нәтижелер, егер ақпарат алу құқығымен Қайшылықтар туындаса, жеке өмір құпиясына құқықты бұзумен байланысты әрекеттерді саралау мәселелерін шешуде пайдалы болуы мүмкін. Авторлар зерттеудің әртүрлі әдістерін қолданды, олардың негізгісі жеке өмірге қол сұғылмаушылық құқығы және ақпарат құқығы институттарын салыстыру кезінде қолданылатын салыстырмалы-құқықтық әдіс болды. Осы зерттеудің соңында авторлар жеке өмірге қол сұғылмаушылық құқығын да, Интернет желісіндегі ақпаратқа құқықты да тек заңнама шеңберінде және осындай құқықтарды бұзудың салдарын міндетті түрде есепке алу кезінде ғана тұжырымдап, іске асыруға келді.

Қылмыстық процесте дәлелдемелік қорды қалыптастыруда арнайы білімнің маңызы зор. Арнайы білімнің көмегімен процеске қатысушылардың айғақтары немесе тергеу әрекеттері арқылы әрқашан анықталуы мүмкін емес фактілерді анықтауға және оқиғаларды жаңғыртуға болады. Арнайы білімді пайдалану заңмен реттеледі, бірақ тәжірибеде арнайы білім тасымалдаушы ретінде мамандар мен сарапшыларды тарту, емтихандар мен арнайы зерттеулерді тағайындау және жүргізу, алынған нәтижелерді дұрыс бағалау тәртібін дұрыс сақтамау мысалдары бар. Осыған байланысты ғылыми зерттеудің мақсаты қылмыстық сот ісін жүргізуде арнайы білімді қолданудың процессуалдық талаптарын зерделеу және құқық қолдану тәжірибесінде туындайтын проблемаларды анықтау болып табылады. Авторлар зерттеу процесінде салыстырмалы талдау, формальды логика және құжаттық бақылау әдістерін пайдаланды. Нәтижесінде, авторлар мамандарға сотқа дейінгі іс жүргізу сатысында дәлелдемелерді және олардың көздерін бағалауға көмектесу мақсатында қылмыстық сот ісін жүргізуде арнайы білімді пайдалану туралы көзқарастарын қалыптастырды, арнайы білімді пайдалану сапасын талдау критерийлерін ұсынды. (сарапшылардың және мамандардың қорытындылары) және олардың сапасына әсер ететін қылмыстық іс материалдары заң тәжірибесінің сұраныстарына сәйкес сарапшылар мен мамандардың қорытындыларында пайдаланылады. Зерттеудің құндылығы авторлардың қылмыстық сот ісін жүргізуде арнайы білімді қолданумен байланысты мәселелерді шешудің тәуелсіз шешімдерін ұсынғанында.

Мемлекеттердің пенитенциарлық жүйесінде сотталғандардың жеке басы туралы ғылыми ақпарат өте маңызды орын алады. Халықаралық стандарттар тұтқындардың санын және олардың айрықша ерекшеліктерін сипаттайтын тенденциялар туралы сенімді мәліметтер алу қажеттілігін ерекше атап көрсетеді. 2022 жылдың желтоқсанында өткізілген тоғызыншы арнайы санақ бас бостандығынан айыру және мәжбүрлі жұмыс түріндегі жазасын өтеп жатқан сотталғандардың, сондай-ақ Ресейдің тергеу изоляторларындағы адамдардың жеке басы туралы қолда бар статистикалық деректерді толықтыруға бағытталған. Арнайы санақ жүргізу қажеттілігі қылмыстық-атқару саясатын жетілдірудің заманауи қажеттіліктерімен ғана емес, сонымен қатар тарихи дәстүрлерді сақтаумен де байланысты болды. Арнайы санақ жүргізу тәжірибесі КСРО кезеңіне тән болды (бұл жағдайда ол Қазақстанда орналасқан түзеу-еңбек мекемелеріне әсер етті) және ол қазіргі Ресейде жалғасты. Мақалада тарихта жүргізілген тоғыз арнайы санақтың ұйымдастырушылық және әдіснамалық ерекшеліктері қысқаша сипатталған, 2022 жылдың желтоқсанында өткен соңғы арнайы санаққа назар аударылған. Тоғызыншы арнайы санақтың жалпы белгілері мен ерекшеліктері талданды, олардың теориялық негіздемесі берілді. Сондай-ақ санақ параметрлері, оны жүргізу нысандары, сотталғандардың жеке басын әлеуметтендіру тенденциялары және олардың арасында санақ нәтижелерінде көрсетілген мүліктік стратификация ашылады.